Dom Duff, kaner pagan !

Pezscriv ar 24/06/2009 à 16:11
Dom Duff, kaner pagan !
Eus Bro Leon emañ Dom Duff, deus ar C’hernig e Ploueskad. Eno en deus bevet e yaouankiz, klevet brezhoneg forzh pegement gant an dud a-ziwar-dro.Kalz en deus desket gant e dad-kozh eus St Nouga. RUST eo mouezh Dom Duff ‘giz reier ar Vro Bagan ! « Pa on bet er skol labour-douar em eus bet tro ivez da glevet brezhoneg eus korn-broioù all ken e oan estonet » .
Kaner eo Dom Duff
Kaner eo Dom Duff met paz kaner ‘vel ar re all.« C’hoariet ‘m eus da gentañ e strolladoù muzik er festoù-noz hag er strollad Diwall ‘pad bloavezhioù . Tro em boa da selaou muzik ar vro, muzik Breizh hag em eus bet c’hoant a-viskoazh da c’hoari muzik all, disheñvel. P’am eus klevet ar strollad Storlok em eus soñjet e oa tu da ganañ e brezhoneg en ur mod all gant ur spered all . Sevel kanaouennoù a zo evidon un digarez evit skrivañ traoù ». Kar koulz laret toud kanaouennoù Dom Duff zo bet savet gantañ TON HA SON..
Brezhoneg ha muzik
Ar pezh a blij d’ar c’haner eo ober UL LIAMM etre ar muzik hag e yezh, ar brezhoneg , lakaat al lusk an eil da vont gant egile. Ar muzik a deu d’e spered a-raok ar pozioù. « Pa vez gwask warnon e skrivan muioc’h ! lod eus komzoù ma fladenn ziwezhañ a zo bet savet war ar prim » Plij a ra da Dom Duff c’hoari gant ar gerioù pe sevel pozioù nevez (« kenatchao » meskaj kenavo ha tchao.)
Peseurt muzik eo hini Dom Duff ?
« Ne blij ket din bezañ lakaet en ur voest, un tammig torr-penn eo ! UR STUMM DIN MA ‘UN EO » a lar Dom Duff. Gwir eo n’eo ket muzik keltiek, na muzik HENGOUNEL, n’eo ket muzik rock kennebeut all. « Power acoustic pe folk acoustic » setu un tamm petra eo muzik Dom Duff. C’hoari a ra ar c’haner gitar gant kalz a startijenn. TEIR FLADENN a zo bet savet gantañ : « Straed an amann » e 2OO3 , « Lagan » e 2OO6 hag ur bladenn nevez e-unan. Sonerien a zo o c’hoari gantañ war an div bladenn gentañ, PEURLIPET int bet. Ar bladenn ziwezhañ a zo simploc’h ar mod m’eo graet, tapet ‘b’r salioù lec’h m’eo bet o c’hoari (Karaez,Gwened,Kemepr, Roskanvel… Donegal) « tonioù ha komzoù a zo c’hoazh leizh ma spered ».
Hag internet ?
« A-benn pemp bloaz amañ e vo toud ar muzik hag ar journalioù war internet ! » ‘Blamour da se eo bet lakaet e ganaouennoù gant Dom Duff war internet. 26 OOO a dud a zo bet o selaou ur ganaouenn bennak bet savet gant ar c’haner. Savet zo bet UL LEC’HIENN A-FESON gantañ da lenn e brezhoneg, e galleg pe e saozneg. « Gant internet e vez tu din kontañ ar gaoz gant mignoned o kanañ eveldon dre ar bed, ha gant se kaout an tu da vont da ganañ tu pe du . E Bro Iwerzhon e oa er miz tremenet e Dulenn (Dublin) ha Galway. E kalz plasoù e Breizh e kan Dom Duff er bloaz-mañ. « Me zo un tamm ‘vel un artizan », a lar Dom Duff , ur mousc’hoarzh war E VUZELLOU « ‘wechoù ‘vez roet al labour din, ‘wechoù ne vez ket ». Ur bladenn all a zo dijà war ar stern ha labourat a ra ar c’haner gant ur strollad da sevel un abadenn nevez a vo prest evit Gouelioù Etrekeltiek an Oriant.
Da lenn ha da glevet Dom Duff, ‘it da sellet war www.domduff.com !
gerioù diaes :
rust : rugueux, rèche
ton ha son : paroles et musique
ul liamm : un lien
ur stumm din ma-un’ eo : c’est un style personnel (à moi)
hengounel : traditionnel
Teir fladenn : trois disques (pladenn est un mot féminin)
Peurlipet : soigné
Ul lec’hienn a-feson : un site de qualité
E vuzelloù : ses lèvres


Ha deoc’h
Muzik Zeppelin strink ha stirlink
Komzoù Abernot stok ha storlok
O Jezuz evelato ‘lar Chan ar C’hanig
Ur c’han hag e ziskan etre Grall hag ar Milig
Ar paotr amañ dirazoc’h a grog da gontañ
deoc’h mennozhioù en e spered, deuet en un taol,
souden, sonjoù ken brav , ken krenn deus amzer e oad krenn
fardet ‘vel ur mell rata, hep tamm silzig, hep banne soubenn
La musique du Zeppelin jaillit et cliquette,
Les mots d’Abernot cognent et s’entrechoquent,
O Jesus, voyons s’étonne Chan ar C’hanik
Un chant et sa réponse entre Grall et l’Emile…
Le gars ici, devant, se met à vous conter,
Ces souvenirs surgissent si précis,
mijotés à petit feu.
Setu piv eo Dom Duff ! (diwar e bladenn « Straed an Amann »)


Glad hon bro : abati ar Releg
Hervez ar vojenn kontet gant Albert Vraz (Albert le Grand) er 17vet kantved, e vije bet savet un abati ‘ba traonienn ar C’hefleud ken abred hag ar 6vet kantved. Nepell alese, ‘ba Brank-Haleg, e vije bet un emgann bras etre Conomor ha roue Domnone Judual hag ur bern soudarded vije bet lazhet, Conomor en o zouez. Da c’houde e vije bet savet un abati e-kichen al lec’h-emgann, interet relegoù ar soudarded varv ‘ba bered an abati ha graet « abati ar Releg » deusoutañ evit delc’her soñj deus korfoù-marv ar soudarded. Ne chom netra deus an abati-se koulskoude ha n’omp ket gwall sur e vije bet deusoutañ e gwirionez.
Ar c’hevaez evit DIFRAOSTAÑ an douaroù
Kar an abati a weler c’hoazh hirio an deiz a zo bet savet e 1132 gant menec’h sistersian deuet deus abati Bear (Bégard). En ul lec’h gouez, er c’hoadoù e troad Menez Are, oa bet savet an abati. Tamm-ha-tamm oa bet roet douaroù d’ar venec’h gant aotrouien ar vro, met douaroù da zifraostañ, lanneier er menezioù. A-benn sachañ tud d’ober al labour, ar venec’h ‘noa kinniget ur c’hontrad EMSAV d’ar beizanted : ar c’hevaez (quévaise). Roet e vize d’ar peizant un tamm douar, an dalc’h (tenure), ennañ un devezh-arat douar-labour ha plas da sevel un ti hag ul liorzh. E-kichen an dalc’h e oa un dachenn zigor (champ ouvert) da zifraostañ ha da c’hounit. An EOSTAD ‘vize ingalet etre ar peizant hag ar venec’h. Meur a beizant a c’helle labourat war ar memes tachenn zigor, gant pep hini e di-feurm. Setu ma teue war-wel KÊRIADENNOÙ bihan, evel hini ar Goenidoù ‘ba parrez Berrien. Ar peizant na laboure ket an dachenn ‘pad bloaz ‘vize skarzhet kuit deus e di hag unan all vize lakaet en e blas. PENNHÊR an dalc’h ne oa ket ar mab henañ, e-giz kustum, met AR BIDOC’HIG. Peadra zo da soñjal e teu ar ger gallek « quévaise » deus ur ger brezhonek gant « maez » e-barzh.
Amzer ar gwalleurioù
Savet oa bet abati ar Releg war HARZOÙ eskoptioù Leon, Kerne ha Treger. E fin ar Grennamzer, an abati ‘noa douaroù ‘barzh an tri ESKOPTI-se, rannet e peder lodenn. Al lodenn gentañ oa en-dro d’an abati, an eil e Sant-Riwal, Brasparzh, Pleiben, betek Gouezeg, an trede e trowardroioù Plufur hag al lodenn diwezhañ oa en-dro da Sant-Nouga e Bro-Leon. Pinvidik ha galloudus oa deuet da vezañ an abati, gant gwirioù justis bet roet dezhañ gant duked Breizh. Met ne badas ket. Reuz oa bet dija e-kerzh ar brezel kant vloaz pa oa bet hanter-distrujet an abati gant ar Saozon. E 1458 oa aet an abad da sot hag e familh ‘noa profitet deus e gleñved evit dispign madoù an abati. Er 16vet kantved, roue Frañs François 1añ ‘noa anvet e penn an abati un abad deus Pariz na zeuas biskoazh d’ar Releg. Koulskoude e teuas a-benn da rastellat madoù ar venec’h ken e oa kazi rivinet an abati PA DARZHAS an Dispac’h Bras. Implijet evel kraou e-pad ur pennad e oa bet gwerzhet da c’houde. En naontekvet kantved e oa bet dalc’het er stad vat gant ar perc’henn met manac’h ebet na zeuas morse da vevañ e-barzh. An abati a zo bremañ da Guzul jeneral Penn-ar-Bed a ra war-dro al labourioù reneveziñ.
Koñsertoù ha DISKOUEZADEGOÙ
Deus an hañv vez koñsertoù ha LAZOÙ-KANAÑ. En ti e-kichen an abati ‘vez aozet un diskouezadeg disheñvel bep bloaz. Diwar-benn ar c’hevaez eo hini ar bloaz-mañ. Evit ar re a blij dezhe bale zo gwenodennoù e-leizh en-dro d’an abati hag ur restaorant war ar blasenn da dapout nerzh a-raok ar valeadenn.
Gerioù diaes :
Difraostañ : défricher.
Emsav da : avantageux pour.
Eostad : récolte, moisson.
Kêriadennoù : villages.
Pennhêr : héritier.
Ar bidoc’hig : le benjamin.
Harzoù : frontières.
Eskopti : évêché.
Pa darzhas : quand éclata ; du verbe tarzhañ : éclater.
Diskouezadegoù : expositions.
Lazoù-kanañ : chorales.